گسکت چیست؟

شاید جالب باشد بدانید که گسکت‌ها همه جا کاربرد دارند. آن‌ها در ماشین شما، سر کار، حتی در هوا هستند! گسکت (واشر) اصطلاح رایجی است که برای توصیف هر مهر و موم یا گیره ای که دو چیز را در کنار هم نگه می‌دارد، استفاده می‌شود. گسکت‌ها را می‌توان از لاستیک، پلاستیک، فلز و مواد دیگر ساخت. این انتخاب مواد بستگی به این دارد که چرا باید از واشر استفاده کنید. اما همانطور که در ادامه خواهید دید، گسکت‌ها چیزهای بیشتری از یک مهر و موم برای جلوگیری از نشت هستند. پس با ما همراه باشید تا بررسی کنیم که در ابتدا گسکت چیست و هر آنچه که باید در مورد واشرها بدانید را به شما بگوییم!

گسکت چیست؟

در ساده ترین تعریف، گسکت شکاف بین دو سطح را می‌بندد. گسکت‌ها را بر اساس عملکردی که دارند در صنایع مختلف و برای اهداف متفاوتی مورد استفاده قرار می‌دهند. گسکت‌ها انواع مختلفی دارند و از مواد مختلفی ساخته می‌شوند که برخی از آن‌ها به قرار زیر هستند:

-          لاستیک (Rubber)

-          چوب پنبه

-          کاغذ

-          فلز

-          مس

-          فوم

-          و...

انواع گسکت‌ها

همانطور که پیش‌تر خواندید، گسکت‌ها دارای انواع مختلفی هستند. گسکت‌ها را می‌توان بر اساس استانداردهای متنوع موجود در بازار درسته بندی کرد، اما عموما این دسته از محصولات را بر اسا مواد سازنده آن به سه دسته زیر تقسیم می‌کنیم:

-          گسکت‌های فلزی (Metal Gaskets)

-          گسکت‌های غیر فلزی  (non-Metal Gasket)

-          ‌گسکت‌ نیمه فلزی(semi-Metal Gasket)

گسکت‌های فلزی (Metal Gaskets)

گسکت فلزی برای مقاومت در برابر دما، فشار و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی طراحی و ساخته شده‌است. همچنین بنا به کاربرد و شرایط استفاده، نوع فلزی که این دسته از گسکت‌ها از آن ساخته می‌شوند متفاوت خواهد بود.

گسکت‌های غیر فلزی (non-Metal Gasket)

گسکت‌های غیر فلزی یا به اصطلاح گسکت‌های نرم (Soft)، از موادی مانند لاستیک، فیبر، PTFE و گرافیت ساخته می‌شوند که آن‌ها را برای استفاده در سطوح صاف و با فشار کم ایده‌آل می‌کند.

گسکت‌ نیمه فلزی(semi-Metal Gasket)

گسکت نیمه فلزی ویژگی‌های هر دو گسکت پیشین را به صورت مجموع شامل می‌شود. این گسکت‌ها که محبوب‌ترین آن‌ها گسکت اسپیرال وند (Spiral Wound Gasket) بوده، از تلفیقی از ترکیبات فلزی و غیر فلزی ساخته شده‌اند.

گسکت کاغذی (Sheet Gasket)

شیت گسکت‌ها که از لحاظ مواد سازنده در دسته گسکت‌های غیرفلزی قرار می‌گیرند، نوعی از گسکت‌ها هستند که به صورت شیت یا ورقه‌ای تولید و عرضه می‌شوند. برای استفاده از این گسکت‌ها، بعد از خرید، باید بسته به ابعاد و اندازه موردنظر خود آن را برش دهید.

 

 

انتخاب و خرید گسکت

انتخاب گسکت مناسب و با ویژگی‌های درست، از خرابی خود گسکت و سطح مورد استفاده جلوگیری می‌کند. به طور مثال اگر این قطعات در معرض مواد شیمیایی قرار گیرند، یا اگر نیروی وارد شده بر آن‌ها زیاد باشد، امکان تخریب و از کار افتادن گسکت‌ها وجود دارد.

در زمان انتخاب و خرید گسکت باید به پارامترهای متنوعی توجه داشته باشید که توضیح مفصل آن از حوصله این بحث خارج است. اما به طور خلاصه برخی از عواملی که در هنگام انتخاب گسکت‌ها باید در نظر بگیرید به عبارت زیر هستند:

1. میزان نیرویی که دو سطح روی گسکت وارد می‌کنند

2. درجه ناهمواری سطح (که میزان ضخامت گسکت را تعیین می‌کند)

3. مایعات و هر گونه آلاینده محیط.

4. تراکم پذیری مواد سازنده گسکت.

خوب است این نکته را در نظر داشته باشید که برای انتخاب گسکت، گاهی نیاز است تا با یک متخصص و کارشناس گسکت نیز مشورت کنید.

استاندارد گسکت

تا این لحظه شما با گسکت، انواع آن و نحوه انتخاب بهترین گسکت آشنا شدید. اما نکته‌ای که باید بیش از پیش به آن توجه کنید، انتخاب گسکت براساس استانداردهاست. گسکت‌ها را براساس استانداردهای مختلفی می‌سازند که هرکدام ویژگی‌های مخصوص به خود را دارا هستند. اصلی‌ترین استاندارد گسکت عبارتند از:

استاندارد ASME B16.20

این استاندار که توسط انجمن مهندسین مکانیک آمریکا تدوین شده است، الزامات کیفی، ابعاد، متریال و ساخت گسکت‌های فلزی را بررسی می‌کند. گسکت‌های اسپیرال وند، متال جکت،رینگ جوینت و سایر گسکت‌های فلزی استفاده شده در فلنج‌های پایپینگ در این استاندارد قرار می‌گیرند. برای مشاهده اندازه دقیق جدول استاندارد ASME B16.20 بر روی دکمه زیر کلیک کنید.

 

استاندارد ASME B.16.21

این استاندار که توسط انجمن مهندسین مکانیک آمریکا تدوین شده است، الزامات کیفی، ابعاد، متریال و ساخت گسکت‌های غیر فلزی استفاده شده در فلنج‌های پایپینگ را بررسی می‌کند. برای مشاهده اندازه دقیق جدول استاندارد ASME B16.21 بر روی دکمه زیر کلیک کنید.

 

استاندارد ASME B16.47

این استاندارد که توسط انجمن مهندسین مکانیک آمریکا تدوین شده است،الزامات کیفی، ابعاد، متریال و ساخت گسکت‌های بالای 24 اینچ استفاده شده در فلنج‌های پایپینگ را بررسی می‌کند. برای مشاهده اندازه دقیق جدول استاندارد ASME B16.47 بر روی دکمه زیر کلیک کنید.

 

استاندارد API 6A

این استاندارد که توسط انجمن نفت آمریکا تدوین شده است، ابعاد گسکت‌های رینگ جوینت (RTJ) را پوشش می‌دهد. برای مشاهده اندازه دقیق جدول استاندارد API 6A بر روی دکمه زیر کلیک کنید.

 

استاندارد BS 1832

این استاندارد که توسط موسسه استاندارد بریتانیا دوین شده است، گسکت‌های کاغذی (Sheet Gasket) را پوشش می‌دهد. برای مشاهده اندازه دقیق جدول استاندارد BS 1832 بر روی دکمه زیر کلیک کنید.